در پی انتشار گزارشهایی مبنی بر حضور نیروهای نظامی کره شمالی در حمایت از ارتش روسیه در جنگ اوکراین، زنگ خطر برای اقتصاد روسیه بیشتر به صدا درآمده است. فشار ناشی از محدودیتهای نیروی انسانی و هزینههای بالای جنگ، اقتصاد این کشور را به مرز فروپاشی نزدیکتر کرده است.
سرویس اطلاعاتی کره جنوبی اعلام کرده است که با همکاری همتایان اوکراینی خود و با استفاده از فناوری شناسایی چهره، حضور افسران کره شمالی را در منطقه دونتسک اوکراین تایید کرده است. این افسران به نیروهای روسیه در عملیاتهای نظامی کمک میکردند. این اقدام نشاندهنده نیاز روسیه به نیروی خارجی و محدودیتهای داخلی نیروی انسانی است که فشار بیشتری به اقتصاد کشور وارد میکند.
فشار اقتصادی ناشی از تحریمها و تلفات نیروی انسانی
تحریمهای اقتصادی غرب علیه روسیه و جدا شدن این کشور از سیستم مالی جهانی، توان اقتصادی مسکو را محدود کرده است. علاوه بر آن، مهاجرت گسترده نیروی کار و تلفات بالای جنگ باعث کاهش شدید نیروی کار و افزایش تورم شده است. با افزایش هزینههای دفاعی و بسیج نظامی، سهم بیشتری از نیروی کار روسیه به سمت فعالیتهای نظامی سوق داده شده، که این امر فضای اقتصادی را تنگتر کرده و هزینههای سنگینی بر اقتصاد روسیه تحمیل کرده است.
الکساندر جی. موتیل، استاد علوم سیاسی، پیشبینی میکند که اقتصاد روسیه در سال آینده وارد بحران جدیتری خواهد شد. او در تحلیلی نوشت: «کاهش سرمایههای اقتصادی، افزایش نارضایتی اجتماعی و کمبود منابع مالی در نهایت روسیه را به مرحلهای خواهد رساند که تامین هزینههای نظامی برای پوتین ممکن نخواهد بود.»
محدودیت در توان تامین مالی دولت روسیه
همزمان، پروفسور استفان هدلاند از دانشگاه اوپسالا در تحلیلی اشاره میکند که اتکای بیش از حد به بخش دفاعی و هزینههای سنگین نظامی، زمینهساز بحران اقتصادی بیشتر در روسیه شده است. او میگوید: «بخشهای غیردفاعی اقتصاد روسیه با کمبود نیروی کار و افزایش هزینهها روبرو هستند، در حالی که بانک مرکزی روسیه تلاش دارد تورم را کنترل کند.»
با وجود تلاش برای افزایش درآمدهای نفتی و گازی، کاهش تقاضا و قیمتها به شدت بر درآمدهای صادراتی روسیه تاثیر گذاشته است. تحریمهای گسترده علیه صادرات تسلیحات و محدودیتهای تجارت جهانی، فشار مضاعفی بر اقتصاد وارد کرده است که باعث میشود روسیه نتواند به راحتی از این منابع بهرهبرداری کند.
آیندهای مبهم و فشار بیشتر بر اقتصاد
با توجه به این شرایط، روسیه برای حفظ ثبات اقتصادی خود ناچار است به استفاده از نیروهای خارجی همچون نیروهای کره شمالی روی بیاورد، امری که میتواند وابستگی اقتصادی و سیاسی این کشور به همپیمانانش مانند کره شمالی را افزایش دهد. هدلاند پیشبینی میکند که در صورت ادامه تحریمها و محدودیتهای اقتصادی، اقتصاد روسیه به سمت الگوی بستهای مشابه کره شمالی حرکت خواهد کرد و از تعاملات اقتصادی جهانی بیشتر جدا خواهد شد.
اقتصاد روسیه با محدودیتهای داخلی و فشارهای بینالمللی روبرو است و با افزایش هزینههای دفاعی، آیندهای تیرهتر برای این کشور پیشبینی میشود. به نظر میرسد این فشارهای اقتصادی و نظامی، وضعیت اقتصادی روسیه را در سالهای آینده به مرحله بحرانی نزدیکتر خواهد کرد.