حمید مهدویانپور، کارشناس حوزه پولی و بانکی، در گفتوگو با قدس آنلاین وابستگی بیش از حد اقتصاد ایران به درهم امارات را یکی از مهمترین آسیبپذیریهای کشور در حوزه امنیت ملی و اقتصادی دانست. او تأکید کرد که امروز بیش از ۸۰ درصد از تجارت خارجی ایران با استفاده از درهم انجام میشود، در حالی که امارات خود تولیدکننده اصلی کالا برای ایران نیست و عمده کالاهای وارداتی از این کشور در واقع صادرات مجدد چین و سایر کشورهاست.
به گفته این کارشناس، اتکای ایران به مسیری ارزی که تحت کنترل کامل نظام بانکی بینالمللی و در تیررس خزانهداری آمریکاست، خطرات جدی به همراه دارد. او هشدار داد که در شرایط بحرانی یا درگیری منطقهای، مسدود شدن حتی موقت دسترسی به درهم میتواند واردات کالاهای اساسی، مواد اولیه صنعتی و دارویی را با اختلال جدی مواجه کرده و معیشت مردم را تحت فشار قرار دهد.
مهدویانپور راهکار اصلی برای کاهش این آسیبپذیری را کاهش نقش درهم و جایگزینی آن با یوآن چین دانست. وی توضیح داد: «چین بزرگترین صادرکننده کالا به ایران است و ابزارهای مالی مستقلی برای مقابله با فشارهای آمریکا ایجاد کرده است. استفاده از یوآن در تجارت با چین هم از نظر فنی امکانپذیر و هم از نظر سیاسی قابل دفاع است.»
او در ادامه دو راهبرد کلیدی را برای سیاستگذاران کشور ضروری دانست: نخست، پیگیری پیمانهای پولی دوجانبه یا چندجانبه از سوی بانک مرکزی؛ و دوم، تطابق نقشه تجارت خارجی با همسو کردن مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی. به گفته او، اگر کشوری خریدار نفت یا پتروشیمی ایران است، باید همان کشور تأمینکننده کالاهای اساسی، دارو یا مواد اولیه نیز باشد تا نیاز به ارز واسطه به حداقل برسد.