دانشگاه‌های معتبر، امکانات آموزشی به‌روز و شهریه‌های معقول، ترکیه را به مقصدی جذاب برای جوانانی بدل کرده که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند. اما پیش از آنکه چمدان ببندید و راهی استانبول، آنکارا یا ازمیر شوید، باید یک موضوع مهم را بدانید: ترم‌های دانشگاهی چه زمانی آغاز می‌شوند؟
تقویم آموزشی در ترکیه چارچوب مشخصی دارد، اما بسته به نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی) و حتی رشته تحصیلی ممکن است کمی تفاوت داشته باشد. در این مقاله، با جزئیات زمان شروع ترم‌ها، نکات مهم ثبت‌نام و عواملی که بر برنامه آموزشی دانشگاه‌ها اثر می‌گذارند آشنا می‌شوید.
شروع ترم های نیمه اول و دوم دانشگاه های ترکیه
تقویم آموزشی دانشگاه‌های ترکیه به‌طور کلی از دو نیم‌سال اصلی و یک ترم تابستانی تشکیل می‌شود. هرکدام از این ترم‌ها ویژگی‌ها و زمان‌بندی خاص خود را دارند و برای دانشجویان بین‌المللی دانستن آن اهمیت زیادی دارد. در ادامه، هر ترم را به‌طور جداگانه بررسی می‌کنیم تا با جزئیات دقیق‌تری از زمان شروع و شرایط آن آشنا شوید.
ترم پاییز؛ آغاز از اواسط سپتامبر
مهم‌ترین ترم دانشگاهی ترکیه، ترم پاییز است. این ترم معمولاً از اواسط سپتامبر آغاز می‌شود که در تقویم شمسی معادل اواخر شهریور تا اوایل مهر است. بیشتر دانشجویان جدیدالورود در همین ترم تحصیل خود را شروع می‌کنند.
ویژگی مهم ترم پاییز، تنوع دروس و واحدهای آموزشی است. اکثر درس‌های پایه در همین ترم ارائه می‌شوند. برای دانشجویان بین‌المللی، این ترم فرصتی است تا خود را با فضای دانشگاه و زندگی در ترکیه تطبیق دهند.
ترم بهار؛ آغاز از اوایل فوریه
ترم بهار دومین نیم‌سال تحصیلی است که معمولاً از اوایل فوریه (اواسط بهمن تا اوایل اسفند) آغاز می‌شود. این ترم ادامه طبیعی ترم پاییز است و دانشجویان معمولاً درس‌های تکمیلی یا تخصصی‌تر را انتخاب می‌کنند.
اگرچه بیشتر دانشجویان در پاییز وارد دانشگاه می‌شوند، برخی رشته‌ها امکان شروع در ترم بهار را نیز دارند؛ بنابراین دانشجویانی که در پذیرش پاییز جا مانده‌اند، می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
ترم تابستانه؛ آغاز از اوایل ژوئن
ترم تابستانه یا همان ترم فشرده، از اوایل ژوئن (اوایل خرداد) آغاز می‌شود. این نیم‌سال کوتاه‌تر است و اغلب برای واحدهای جبرانی یا دوره‌های ویژه کاربرد دارد. همه دانشگاه‌ها ترم تابستانی برگزار نمی‌کنند، اما برای دانشجویانی که قصد دارند سریع‌تر فارغ‌التحصیل شوند، فرصتی ارزشمند به شمار می‌رود.
تاریخ های شروع ترم تحصیلی طبق اعلام وب سایت https://roadtostudy.com/turkiye-akademik-takvim ترکیه تهیه شده است.
برای سفر به ترکیه، چه برای تحصیل، تفریح و خرید، چه برای کار و تجارت، دغدغه اصلی همیشه تهیه لیر است. مانیرو این مسیر را برای شما ساده کرده: می‌توانید لیر مورد نیازتان را با نرخ مناسب و کارمزد پایین به‌صورت نقدی (در ایران یا حتی ترکیه)، با لیر کارت (توریست کارت ترکیه)، یا به شکل حواله مستقیم به حساب‌های بانکی ترکیه دریافت کنید. با مانیرو، خیالتان از بابت پول سفر راحت است و می‌توانید بدون نگرانی فقط روی لذت بردن از سفرتان تمرکز کنید.
تقویم آموزشی در دانشگاه‌های ترکیه
اگرچه چارچوب کلی سال تحصیلی در ترکیه تقریباً مشابه بیشتر کشورهای اروپایی است، اما جزئیات تقویم آموزشی ممکن است بسته به نوع دانشگاه تغییر کند. به‌طور معمول، دانشگاه‌های دولتی و خصوصی هر دو از یک الگوی مشترک پیروی می‌کنند، اما تفاوت‌هایی در روند ثبت‌نام، آزمون‌های ورودی و زمان دقیق شروع ترم‌ها دیده می‌شود. برای درک بهتر این موضوع، ابتدا به دانشگاه‌های دولتی و سپس به دانشگاه‌های خصوصی می‌پردازیم.
دانشگاه‌های دولتی؛ اواخر اوت تا اواسط سپتامبر
دانشگاه‌های دولتی ترکیه معمولاً ثبت‌نام را از اواخر اوت تا اواسط سپتامبر انجام می‌دهند. پذیرش در این دانشگاه‌ها اغلب به نتایج آزمون‌های ورودی مثل یوس (YÖS) وابسته است.
به‌عنوان مثال:
- دانشگاه استانبول: ثبت‌نام از اوایل سپتامبر
- دانشگاه آنکارا: اواخر اوت تا اوایل سپتامبر
- دانشگاه فنی خاورمیانه: اوت تا سپتامبر
دانشجویان بین‌المللی باید مدارک ترجمه‌شده خود را آماده کنند و پیش از ورود به ترکیه، روند ثبت‌نام آنلاین را تکمیل کنند.
دانشگاه‌های خصوصی؛ مشابه با دانشگاه‌های دولتی ترکیه
دانشگاه‌های خصوصی ترکیه نیز تقریباً در همان بازه زمانی ثبت‌نام می‌کنند؛ یعنی اواسط اوت تا اوایل سپتامبر. تفاوت مهم این دانشگاه‌ها با دولتی‌ها در روند پذیرش است. بسیاری از دانشگاه‌های خصوصی، امکان پذیرش بدون آزمون را فراهم کرده‌اند و تنها با مدارک تحصیلی معتبر می‌توان وارد آن‌ها شد.
چند نمونه:
- دانشگاه کوچ: اواسط اوت تا اوایل سپتامبر
- دانشگاه بیلکنت: سال تحصیلی از ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴
- دانشگاه یدی‌تپه: اوایل سپتامبر
این انعطاف‌پذیری باعث شده دانشگاه‌های خصوصی گزینه محبوبی برای دانشجویانی باشند که نمی‌خواهند وارد رقابت آزمون یوس شوند.
عوامل مؤثر بر تقویم آموزشی
تقویم تحصیلی دانشگاه‌های ترکیه تنها به تاریخ‌های ثابت پاییز، بهار یا تابستان محدود نمی‌شود. عوامل مختلفی می‌توانند باعث تغییر در زمان شروع یا پایان ترم شوند. شناخت این عوامل به دانشجویان، مخصوصاً دانشجویان بین‌المللی، کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای تحصیل، سفر و حتی اقامت خود داشته باشند. در ادامه مهم‌ترین این عوامل را بررسی می‌کنیم.
تأثیر تعطیلات ملی و مذهبی ترکیه بر شروع ترم دانشگاه‌ها
ترکیه کشوری است با تقویم غنی از تعطیلات رسمی و مذهبی. مناسبت‌هایی مانند عید فطر، عید قربان، روز جمهوری (۲۹ اکتبر) یا روز استقلال ملی (۲۳ آوریل)، جزو تعطیلاتی هستند که بعضاً می‌توانند برنامه آموزشی دانشگاه‌ها را تحت تأثیر قرار دهند.
اگر آغاز ترم یا برگزاری کلاس‌ها با یکی از این تعطیلات مهم هم‌زمان شود، دانشگاه‌ها ممکن است شروع کلاس‌ها را چند روز به تعویق بیندازند یا پایان ترم را کمی تغییر دهند. بنابراین دانشجویان بهتر است پیش از برنامه‌ریزی سفر و ثبت‌نام، تقویم تعطیلات ملی ترکیه را نیز بررسی کنند.
نقش شرایط اقلیمی در زمان‌بندی تقویم تحصیلی دانشگاه‌های ترکیه
شرایط آب‌وهوایی نیز یکی از عوامل تعیین‌کننده است. در شهرهای بزرگی مانند استانبول، آنکارا و ازمیر معمولاً آب‌وهوا تأثیر زیادی بر تقویم آموزشی ندارد و برنامه‌ها به‌صورت منظم اجرا می‌شوند. اما در شهرهای سردسیرتر مانند ارزروم یا کارس، بارش سنگین برف و سرمای شدید زمستان می‌تواند باعث تعطیلی موقت دانشگاه‌ها و حتی تغییر در برنامه امتحانات یا کلاس‌ها شود.
به همین دلیل، دانشجویانی که قصد تحصیل در مناطق سردسیر ترکیه را دارند باید انعطاف‌پذیری بیشتری در برنامه‌ریزی داشته باشند و همیشه اطلاعیه‌های رسمی دانشگاه را دنبال کنند.
سیاست‌ها و تصمیم‌های داخلی دانشگاه‌ها در تقویم آموزشی
هر دانشگاه در ترکیه بر اساس سیاست‌های داخلی خود و تصمیم‌های هیئت علمی، ممکن است تغییرات کوچکی در تقویم آموزشی ایجاد کند. برای مثال، برخی دانشگاه‌ها شروع ترم را یک هفته زودتر یا دیرتر از دانشگاه‌های دیگر تعیین می‌کنند. همچنین ممکن است دروس خاص یا رشته‌های بین‌المللی با برنامه‌ای متفاوت از سایر رشته‌ها ارائه شوند.
به همین دلیل توصیه می‌شود دانشجویان همیشه تقویم تحصیلی رسمی دانشگاه مقصد را از طریق وب‌سایت یا اطلاعیه‌های دانشجویی بررسی کنند. این کار مانع از بروز مشکلاتی مانند جا ماندن از ثبت‌نام یا تغییر ناگهانی برنامه سفر می‌شود.
توصیه‌های کاربردی برای دانشجویان بین‌المللی
ورود به دانشگاه‌های ترکیه به‌عنوان یک دانشجوی بین‌المللی فقط به معنای نشستن سر کلاس‌ها نیست؛ بلکه شامل مجموعه‌ای از آماده‌سازی‌های مهم می‌شود که باید پیش از شروع ترم انجام شوند. از بررسی تاریخ‌های ثبت‌نام و دریافت ویزا گرفته تا برنامه‌ریزی برای سفر و پیدا کردن محل اقامت، همه این موارد در تجربه تحصیلی شما تأثیرگذارند. برای اینکه سال تحصیلی خود را بدون استرس آغاز کنید، رعایت چند توصیه کلیدی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
- بررسی وب‌سایت رسمی دانشگاه: پیش از هر اقدامی، تاریخ‌های دقیق ثبت‌نام و شروع ترم را از منبع اصلی بررسی کنید.
- برنامه‌ریزی برای سفر: بهتر است یک ماه پیش از شروع ترم وارد ترکیه شوید تا فرصت کافی برای پیدا کردن مسکن و آشنایی با شهر داشته باشید.
- مدارک و ویزا: ترجمه رسمی مدارک تحصیلی و اخذ ویزای دانشجویی ترکیه باید پیش از شروع ترم انجام شده باشد.
- آشنایی با فرهنگ و زبان: آگاهی از تعطیلات رسمی و یادگیری مقدماتی زبان ترکی، ورود به دانشگاه و جامعه ترکیه را آسان‌تر می‌کند.
جمع‌بندی
ترم‌های دانشگاهی ترکیه در سه بازه زمانی مشخص برگزار می‌شوند: پاییز (شهریور/مهر)، بهار (بهمن/اسفند) و تابستان (خرداد). اگرچه این چارچوب کلی تقریباً در همه دانشگاه‌ها ثابت است، اما تفاوت‌های جزئی بین دانشگاه‌های دولتی و خصوصی وجود دارد. بنابراین، برای جلوگیری از هرگونه مشکل، توصیه می‌شود پیش از ثبت‌نام، تقویم تحصیلی دانشگاه مقصد را به‌طور دقیق بررسی کنید.
بیشتر بخوانید:
چگونه لیر ترکیه را با کمترین قیمت و ارزان دریافت کنیم؟